آرانیوز،- گروه استانها- سکینه اسمی: فرش دستباف استان آذربایجان غربی با قدمت بیش از هزار سال و ثبت جهانی شدن ۲ نقشه ماهی خوی و فرش افشار آهنین تکاب هنوز در بازارهای مختلف به نام استان‌های دیگر خرید و فروش می‌شود که این به نوبت خود موجب دلسردی فعالان این هنر صنعت قدیمی در استان می‌شود.
متأسفانه به علت نزدیکی نقشه، رنگ و رج شمار فرش ریز ماهی خوی به فرش ریزماهی تبریز و فرش افشار تکاب به فرش افشار زنجان فرشهای تولیدی این استان توسط تجار متفرقه به طرق مختلف ازجمله سفارش بافت، خرید مستقیم و خرید با واسطه تهیه و به نام تولیدات سایر استانها در داخل و خارج از کشور به فروش می‌رسد.
سالهاست نه تنها در داخل کشور حاصل دسترنج هنرمندان فرش این استان به جیب تجار سایر استانها می‌رود بلکه بخش زیادی از سود این صنعت در آذربایجان غربی نیز از طریق صادرات عاید تجار استان‌های همسایه می‌شود سالهاست نه تنها در داخل کشور حاصل دسترنج هنرمندان فرش این استان به جیب تجار سایر استانها می‌رود بلکه بخش زیادی از سود این صنعت در آذربایجان غربی نیز از طریق صادرات عاید تجار استان‌های همسایه می‌شود.
سالانه نزدیک ۳۰۰ هزار متر مربع فرش در این استان توسط بیش از ۱۲۵ هزار قالی باف تولید می‌شود که طبق گفته معاون بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان از مجموع ۵۶۰ میلیون دلار صادرات کل کشور در صنعت فرش بافی ۳۲ میلیون دلار آن به این استان اختصاص دارد و اغلب این صادرات به کشورهای اروپایی، آمریکایی، عربی و حاشیه خلیج فارس بوده است.
هر چند دو برند معروف فرش ریز ماهی خوی و افشار تکاب ثبت ملی شده‌اند اما این طرح نیز تاکنون آنچنان که باید نتوانسته از صدور فرشهای استان به نام سایر استانها جلوگیری کند در این راستا مسئولان امیدوارند ثبت جهانی این دو برند کمک حال رونق صنعت فرش استان باشد.
برای ایجاد ثبات در توسعه فرش دستباف در استان باید این هنر صنعت به نام استان برند سازی شود و نشان تجاری به نام فرش استان تهیه و ثبت شود و برای شناسایی محصولات بافندگان آذربایجان غربی در بازارهای داخلی و خارجی تمام بافندگان از این نشان تجاری در محصولات خود استفاده کنند با این اقدام ارزش‌های مادی و معنوی آن به استان بازخواهد گشت.
سالانه ۲۹۰ هزار مترمربع فرش دستباف در آذربایجان غربی تولید می‌شود
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان غربی با بیان اینکه فرش دستباف یکی از فعالیت‌های اشتغال زا با سرمایه و هزینه کرد پایین نسبت به مشاغل و صنایع دیگر است، گفت: توجه به این هنر و صنعت می‌تواند برای کاهش بیکاری و افزایش اشتغال بخصوص برای جوانان و بانوان خانه دار بهترین موقعیت شغلی باشد.
در حال حاضر ۱۲ هزار و ۶۷۷ نفر از قالیبافان استان تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی و ۹ هزار و ۲۰ نفر نیز تحت پوشش بیمه صندوق کشاورزی روستایی قرار دارند محمد دهقان افزود: در حال حاضر بیش از ۷۲ هزار نفر در استان مشغول به فعالیت در حوزه فرش دستباف هستند که سالانه ۲۹۰ هزار مترمربع فرش دستباف در طرح‌ها و نقشه‌های مختلف توسط بافندگان استان تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌شود.
وی ادامه داد: در راستای حمایت از بافندگان و فعالان فرش دستباف در استان آذربایجان غربی علاوه بر پرداخت تسهیلات کم بهره در زمینه بیمه بافندگان اقدامات خوبی صورت گرفته است در حال حاضر ۱۲ هزار و ۶۷۷ نفر از قالیبافان استان تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی و ۹ هزار و ۲۰ نفر نیز تحت پوشش بیمه صندوق کشاورزی روستایی قرار دارند.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان غربی اضافه کرد: در آذربایجان غربی ۲۲۴ کارگاه تولیدی غیر متمرکز با مدیریت متمرکز و ۶ مجتمع قالی بافی متمرکز فعال هستند.
دهقان خاطرنشان کرد: شهرت فرش این منطقه به لحاظ زیبایی، نقش و کیفیت مواد اولیه در جهان بی نظیر است و انواع فرشهای دستباف در طرح‌های قبا، ماهی، نقشه، افشار و فرش تمام ابریشم توسط فعالان این بخش در استان تولید و روانه بازار می‌شود.
وی افزود: فرشهای ریز ماهی خوی و افشار تکاب در شمال و جنوب استان در سال ۱۳۸۹ ثبت ملی شده و فرش بافته شده در خوی نیز طی سال ۱۳۹۲ نیز به ثبت جهانی رسیده است که این امر جایگاه استان در صنعت فرش کشور را نشان می‌دهد.
دهقان با بیان اینکه ثبت دو برند فرش استان در سطح ملی و جهانی برند جغرافیایی بوده و در صیانت از حوزه فرهنگی و تاریخی استان بسیار مهم و ضروری بود اما در حوزه صادرات و رونق این صنعت باید برند تجاری در استان ایجاد شود.
فرش آذربایجان غربی به نام سایر استانها صادر می‌شود
رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان غربی در خصوص مشکلات صنعت فرش دستباف استان گفت: در حال حاضر صادرات فرش دستباف استان از سایر استانها انجام می‌شود که یکی از مشکلات صادرات فرش دستباف استان نبود رایزن تخصصی فرش دستباف در کشورهای هدف بخصوص کشورهای همسایه است.
جواد وقاری همچنین نبود پروازهای مستقیم خارجی از فرودگاه‌های استان را از دیگر مشکلات حوزه صادرات فرش عنوان کرد و افزود: در تلاش هستیم برند و نشان تجاری مخصوص فرش دستباف استان را به ثبت برسانیم تا با برند سازی فرش استان تولیدات استان با این برند در بازارهای داخلی و خارجی عرضه گردد و در این خصوص اقدامات اولیه آغاز گردیده است.
نبود رایزن تخصصی فرش دستباف در کشورهای هدف بخصوص کشورهای همسایه و پروازهای مستقیم خارجی از فرودگاه‌های آذربایجان غربی از مشکلات فرش دستباف استان به شمار می‌رود وی به پرداخت تسهیلات برای مشاغل خانگی به خصوص فرش دستباف در استان اشاره کرد و گفت: برای مشاغل مستقل ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان و برای مشاغل پشتیبان که برای ۵ نفر زمینه اشتغال را فراهم کنند تا سقف ۵۰۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی با سود ۴ درصدی در حال پرداخت است.
رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان غربی اضافه کرد: متولیان مشاغل خانگی و قالیبافان می‌توانند برای استفاده از این تسهیلات در سامانه مشاغل خانگی ثبت نام و از این تسهیلات استفاده کنند.
وقاری به اجرای طرح بیمه تکمیلی بافندگان فرش دستباف استان اشاره کرد و گفت: در راستای حمایت از قالیبافان استان اکثریت بافندگان با کمترین هزینه تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار گرفتند که در تلاش هستیم این رویه در سال‌های آینده نیز اجرایی شود.
آذربایجان‌غربی از استان‌های فعال در حوزه تولید فرش در کشور به شمار می‌رود، شهرستان‌های تکاب و خوی مهمترین قطب‌های تولید فرش استان بوده و در کنار آن‌ها فرشبافی در شهرستان‌های بوکان، شاهین‌دژ، میاندوآب، مهاباد و ارومیه نیز رواج دارد.
با وجود اینکه استان ظرفیت‌های بسیار بالایی در حوزه تولید فرش دارد اما به دلیل نبود برند تجاری در استان بیشتر فعالان و تاجران این حوزه فرشهای تولیدی استان را با برندهای سایر استانها روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌کنند.
با توجه به ضرورت بازتعریف حوزه جدید اشتغالزایی به جای بخش کشاورزی در راستای کمبود بارش‌ها و خشکسالی توجه به صنعت فرش می‌تواند ظرفیت قابل توجهی در راستای اشتغالزایی و راهکار مناسبی برای رونق اقتصادی منطقه باشد.
