آرانیوز- زاهدان-محسن حیدری اظهار داشت: وزش بادهای ۱۲۰ روزه در نتیجه تشکیل سیستم پرفشار در شمال شرق دریای خزر و شکل‌گیری یک سیستم کم فشار در بیابان‌های شرق ایران و غرب افغانستان ایجاد می‌شود.
وی افزود: ویژگی‌های توپوگرافی نوار غرب افغانستان و شرق ایران در شکل‌گیری این پهنه بادی وسیع تأثیر زیادی دارد به طوری که این شرایط سبب شد تا هسته وزش بادهای شدید آن به صورت کانالی از شمال شرق به جنوب شرق ایران جریان یابد.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان ادامه داد: بادهای ۱۲۰ روزه دامنه گسترده‌ای دارند به طوری که علاوه‌بر فراگیری همه نواحی شرق کشور، غالب دشت‌های مرکزی ایران نظیر کویر لوت و دشت کویر نیز در محدوده فعالیت بادهای ۱۲۰ روزه قرار دارد.
وی تصریح کرد: بر اساس یافته‌های دکتر امیر گندمکار از میان ۱۰ پهنه بادی موجود در ایران، وسیع‌ترین پهنه مربوط به باد سیستان است که محدوده وسیعی از استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، یزد و اصفهان را شامل می‌شود.
حیدری بیان کرد: بر اساس پژوهش‌های انجام شده، آنچه وزش بادهای ۱۲۰ روزه در منطقه سیستان و شرق ایران را با سایر مناطق نوار شرقی متمایز می‌کند ویژگی‌های اقلیمی و توپوگرافی منطقه است.
وی ادامه داد: در این منطقه میزان نزولات جوی کم بوده و تغییر پذیری بالایی دارد از طرف دیگر نوسانات دمایی آن نیز بالا بوده و تابستان‌های گرمی دارد که میزان تبخیر منابع آبی را به شدت افزایش می‌دهد.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: این شرایط با وجود ویژگی‌های توپوگرافی شامل دشت بودن منطقه، نبود عوارض طبیعی مانند کوه و شیب ملایم زمین سبب می‌شود تا وزش این بادها منطقه سیستان را به یک کانون مملو از بحران‌های اقلیمی تبدیل کند.
وی بیان کرد: به طور کلی بیشتر اثرات این بادها منفی بوده و به عنوان یکی از عوامل محدود کننده زندگی محسوب می‌شود اما کاهش دمای هوا در فصل گرم سال و مزیت‌های مناسب در استحصال برق از نیروی باد از جنبه‌های مثبت محیطی این بادها هستند.
حیدری با بیان اینکه در صورت تثبیت چشمه‌های تولید گردوغبار شرق کشور، باد ۱۲۰ روزه دیگر عامل محدوده کننده بشمار نمی‌رود، گفت: اگرچه امسال بخش کمی از تالاب هامون آبگیری شده اما این آبگیری به معنای پایان گردوخاک ناشی از بادهای ۱۲۰ روزه نیست چراکه بخش وسعی از تالاب همچنان خشک است و جزو کانون‌های بحرانی محسوب می‌شود.
وی بیان کرد: متأسفانه مدیریت منابع آب در حوضه آبریز تالاب هامون سبب شده تا این تالاب به یک تالاب فصلی تبدیل شود که به محض آغاز وزش بادهای ۱۲۰ روزه روند خشک شدن آن آغاز می‌شود.
