به گزارش آرانیوز، خست شیوع ویروس کرونا و در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کووید ۱۹، بسیاری از دانشگاه‌ها، آموزش را متوقف نکرده و به شیوه مجازی آموزش دانشجویان را ادامه می‌دهند. اگر چه ارائه آموزش‌های مجازی قبل از تعطیلات نوروز از سوی دانشگاه‌ها و به صورت اختیاری از سوی اساتید ارائه شد و دانشجویان نیز ملزم به شرکت در این کلاس‌ها نبودند، اما ادامه روند تعطیلی‌های ناشی از شیوع کرونا بعد از تعطیلات نوروز نیز موجب شد بسیاری از دانشگاه‌ها با بهره‌گیری از اختیار و استقلال در تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌های مشخصی برای ادامه روند آموزشی خود داشته باشند و این آموزش‌ها را با جدیت بیشتری دنبال کنند.
در حال حاضر که حدود یک ماه به پایان نیمسال تحصیلی جاری باقی مانده است، برنامه امتحانی پایان ترم بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی مشخص شده است.
دانشگاه تهران
دانشگاه تهران درباره فرایند امتحانات نیمسال تحصیلی جاری دانشجویان اعلام کرد: "ارائه دروس نظری نیمسال جاری بر اساس تقویم آموزشی کماکان به صورت الکترونیکی ادامه خواهد یافت.
با توجه به شرایط خاص به وجود آمده، آخرین روز تشکیل کلاس‌های نظری در این نیمسال با تمدید دو هفته نسبت به تقویم آموزشی قبلی و شروع امتحانات از تاریخ هفتم تیر خواهد بود.
همچنین زمانبندی و چگونگی برگزاری و حضور دانشجویان برای شرکت در آزمون‌ها بر اساس نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا، متعاقباً اعلام خواهد شد.
بر اساس بخشنامه معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارزیابی دروس در نیمسال جاری می‌تواند به شیوه غیر حضوری و با بهره‌گیری از روش‌های ترکیبی ارزیابی انجام پذیرد. لذا برگزاری امتحانات به‌ویژه در مقطع دکتری که تعداد دانشجویان کلاس محدود است، می‌تواند به‌صورت کتبی یا شفاهی و آزمون‌های مستمر انجام پذیرد و نمره نهایی بر اساس فعالیت‌های طول ترم و امتحانات برگزار شده توسط استاد اعلام شود.
دروس عملی و کارگاهی پس از اعلام رفع محدودیت‌ها بنا بر اعلام مراجع رسمی به‌صورت فشرده در تابستان برگزار خواهد شد. زمان دقیق و نحوه انجام آن متعاقباً اطلاع‌رسانی می‌شود. با توجه به اعلام آمادگی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، درس عمومی تربیت بدنی یک و دو، طبق برنامه‌ای متناسب با شرایط ارائه می‌شود.
دانشجویانی که در نیمسال جاری دانش‌آموخته می‌شوند، می‌توانند واحدهای اخذ شده را بر اساس برنامه ارائه شده بگذرانند. ضمناً امکان حذف درس نیز برای سایر دانشجویان وجود دارد.
بر اساس آئین‌نامه آموزشی دانشجویان دوره کارشناسی در صورت مشروطی در نیمسال بعدی حداکثر تا ۱۴ واحد می‌توانند اخذ کنند. این محدودیت برای دانشجویانی که در نیمسال جاری مشروط شوند، به شرط داشتن معدل کل بالاتر از ۱۲، در نیمسال بعد اعمال نخواهد شد.
همچنین حذف درس یا دروس در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد (به ترتیب سه درس – یک درس) بدون در نظر گرفتن نصاب حداقل واحد و محدودیت دیگر تا ۲ هفته قبل از امتحانات امکانپذیر است.
کلیه تقاضاهای مربوط به حذف درس و حذف ترم دانشجویان بر اساس دستورالعمل و بخشنامه‌های ابلاغی معاونت آموزشی و بنا بر مقتضیات رشته، در خود واحدها مورد بررسی قرار می‌گیرد".
دانشگاه تهران تاکید کرد: با توجه به ضرورت رسیدگی به درخواست‌های دانشجویان درباره امور آموزشی، بررسی و تصویب پیشنهاد پایان‌نامه و رساله، دفاع پایان‌نامه …، حضور اعضای هیأت علمی در واحد به منظور انجام فعالیت آموزشی و پژوهشی مورد انتظار است.
به منظور وحدت رویه و برنامه‌ریزی‌های مناسب، تصمیم‌گیری در خصوص موضوعات آموزشی صرفاً باید مطابق با دستورالعمل‌های ابلاغ شده از معاونت آموزشی صورت پذیرد و از تصمیمات مغایر با دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های ابلاغی خودداری شود.
دانشگاه تربیت مدرس
در ادامه دکتر محمد یوسفیان، مدیر امور آموزش دانشگاه تربیت مدرس در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: پیشنهادات مختلفی در خصوص نحوه ارزیابی و امتحانات پایان ترم دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس مطرح شده است و این پیشنهادات طی هفته‌های آینده در شورای آموزشی دانشگاه بررسی خواهد شد.
وی در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر کلاس‌های آموزش مجازی دانشجویان به خوبی برگزار می‌شود و این کلاس‌ها با استقبال خوب دانشجویان و اعضای هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس همراه است.
مدیر امور آموزش دانشگاه تربیت مدرس افزود: ما در ترم جاری حدودا ۱۳۰۰ برنامه درسی برای اساتید تعریف کردیم و در حال حاضر برای ۸۰۰ استاد و حدود ۶۰۰۰ دانشجو این آموزش‌ها ارائه می‌شود.
یوسفیان تاکید کرد: کلاس‌های پایانی ترم جاری دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس ۴ شنبه، ۱۱ تیر ماه به پایان می‌رسد و ارزشیابی دروس آموزشی از شنبه ۳۱ خرداد آغاز می‌شود و تا ۱۱ تیر ادامه دارد.
وی در ادامه تصریح کرد: امتحانات دروس مدرسی تربیت مدرس نیز از شنبه ۱۴ تیر ماه آغاز می‌شود و تا ۱۹ تیر ادامه دارد. همچنین امتحانات دروس تخصصی دانشجویان دانشگاه از شنبه ۲۱ تیر ماه آغاز می‌شود و تا چهارشنبه ۸ مرداد ادامه دارد.
مدیر امور آموزشی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه ثبت اولیه نمرات دانشجویان در سامانه گلستان از ۲۲ تیر ماه آغاز می‌شود و تا ۱۵ مرداد ادامه دارد، گفت: دانشجویان از ۱۵ تا ۲۰ مرداد ماه فرصت دارند نسبت به نمرات خود اعتراض کنند. همچنین ثبت نهایی و قفل نمرات درسی دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس از شنبه اول شهریور ماه آغاز می‌شود و تا چهارشنبه پنجم شهریور ماه ادامه دارد.
وی تاکید کرد: انتخاب واحد ترم آینده دانشجویان تربیت مدرس طی روزهای ۱۰ تا ۱۴ شهریور ماه انجام می‌گیرد و کلاس‌های درس این دانشگاه از شنبه ۲۹ شهریور شروع می‌شود. دانشجویان ۱۲ تا ۱۵ مهر فرصت دارند نسبت به حذف یا تعویض دروس خود اقدام کنند.
پیش از این دکتر احمدی، رئیس دانشگاه تربیت مدرس نیز در گفت‌وگو با ایسنا تاکید کرد: در تابستان امسال ما برای گرفتن امتحانات پایان‌ترم و همچنین برای آموزش دروس عملی زمانبندی خاصی را به منظور حضور دانشجویان در دانشگاه تربیت مدرس تعریف کردیم و به این جمع‌بندی رسیدیم که امتحانات دانشجویان به صورت حضوری برگزار شود و کلاس‌های عملی دانشگاه به صورت فشرده و حضوری در مرداد ماه برگزار شوند.
رئیس دانشگاه تربیت مدرس همچنین خاطر نشان کرد: امتحانات عملی دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس اواخر مرداد یا شهریور ماه برگزار خواهد شد. در عین حال تصور می‌کنیم ترم جاری به هیچ عنوان حذف نشود و دانشجویان را به حذف ترم توصیه نمی‌کنیم، مگر این که دلایل خیلی محکم و مشکلاتی نظیر بیماری داشته باشند. اما دانشجویان به صورت دل‌بخواهی نمی‌توانند ترم یا درسی را حذف کنند.
دکتر احمدی از احتمال ادامه‌دار شدن تعطیلی آموزش حضوری دانشگاه‌ها و ارائه آموزش‌های مجازی دانشجویان در ترم آینده خبر داد و گفت: ممکن است ما برای آینده نیز با تداوم شیوع کرونا ویروس مواجه باشیم و با شروع هوای سرد این جریان مجددا تشدید شود؛ به همین جهت ممکن است ترم دوم نیز به صورت مجازی برگزار شود؛ بنابراین احتمال مجازی شدن ترم از نیمه دوم پاییز وجود دارد.
دانشگاه علم و صنعت ایران
دکتر ابوالفضل واحدی، معاون آموزشی دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص برنامه امتحانی پایان ترم دانشجویان دانشگاه علم و صنعت، اظهار کرد: این دانشگاه برنامه آموزشی اعم از امتحانات پایان ترم و همچنین شروع کلاس‌های آموزشی ترم آینده را متناسب با مقتضیات زمانی و تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا اتخاذ خواهد کرد و باید منتظر باشیم و ببینیم آیا شرایط برای حضور فیزیکی دانشجویان در محیط دانشگاه وجود دارد و مجوزهای لازم برای حضور دانشجویان در خوابگاه صادر می‌شود.
وی در ادامه تصریح کرد: تا زمانی که ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیمات خود را در خصوص وضعیت و حضور یا عدم عضور فیزیکی دانشجویان اعلام نکند، نمی‌توانیم برای امتحانات پایان ترم دانشجویان تصمیمی بگیریم، بنابراین منتظر شرایط هستیم و از تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا تمکین خواهیم کرد.
دکتر واحدی تاکید کرد: در حال حاضر به اساتید دانشگاه علم و صنعت اعلام کردیم ارزیابی‌های دانشجویان فعلا همین ارزیابی‌های غیرحضوری یعنی تمرین، پرسش و سایر موارد باشد و اگر شرایط برای برگزاری امتحانات باشد، در موقع مناسب تصمیم‌گیری خواهیم کرد. همچنان که در حال حاضر نیز بخشی از این ارزیابی‌ها انجام می‌گیرد.
معاون آموزشی دانشگاه علم و صنعت خاطرنشان کرد: دانشجویان مطمئن باشند تصمیمات دانشگاه علم و صنعت به گونه‌ای اتخاذ خواهد شد که هم سلامت دانشجویان درنظر گرفته شود و هم مقررات دانشگاه رعایت شود.
دکتر واحدی در پایان خاطرنشان کرد: در حال حاضر دانشجویان مطابق روند فعلی کلاس‌های خود را ادامه دهند و فعلا تصمیمی در خصوص امتحانات این دانشگاه گرفته نشده است و بنابراین از دانشجویان تقاضا داریم اخبار مرتبط با دانشگاه را از سایت رسمی دانشگاه پیگیری کنند.
دانشگاه علامه طباطبایی
همچنین دانشگاه علامه طباطبایی نیز با ارسال بخشنامه‌ای دستورالعمل امتحانات نیمسال تحصیلی جاری دانشجویان را تشریح کرد که در دستورالعمل این دانشگاه آمده است: "با توجه به دستورالعمل ابلاغی معاون آموزشی وزارت علوم درخصوص چگونگی ارزشیابی پایانی و برگزاری امتحانات نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹ – ۹۸ و با توجه به شرایط پیش‌آمده و شیوع بیماری کرونا، بررسی همه جوانب و تأکید بر حفظ سلامتی دانشجویان، کارکنان و اعضای هیئت علمی دانشگاه، برگزاری امتحانات پایان نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹ – ۹۸ «فعلاً» به صورت حضوری امکانپذیر نیست و بدیهی است بر اساس مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا چنانچه شرایط تغییر کند، تصمیمات آتی از قبیل برگزاری آزمون حضوری متعاقباً اعلام خواهد شد.
با توجه به این که فرایند آموزش و تدریس از طریق آموزش مجازی دانشگاه استمرار یافته است و جهت جلوگیری از تبعات منفی تعویق امتحانات برای کلیه دانشجویان، خصوصاً دانشجویان ترم‌های پایانی، دستورالعمل برگزاری امتحانات در این ترم به شرح ذیل مطابق مصوبه شورای دانشگاه ابلاغ می‌شود.
شیوه‌های برگزاری امتحانات
بر این اساس برگزاری آزمون پایانی از طریق بخش آزمون‌ساز سامانه آموزش مجازی دانشگاه، امکان طراحی سؤال و برگزاری آزمون برخط در بخش آزمون‌ساز سامانه آموزش مجازی دانشگاه با استفاده از انواع سؤال‌های چندگزینه‌ای (تستی) و تشریحی برای تمامی دروس، فراهم شده است. استادان می‌توانند پس از طراحی و تدوین سؤال‌ها در این سامانه و مشخص کردن بارم نمره و مدت زمان پاسخگویی مشخص، امتحان را در تاریخ و ساعت مقرر برگزار کنند. همچنین دانشگاه در بخش آزمون سامانه آموزش مجازی در حال ایجاد قالبی است که به صورت پیش فرض طراحی امتحان را برای استادان تسهیل می‌کند و چگونگی آن متعاقباً اعلام می‌شود.
توصیه می‌شود برای بهبود کیفیت ارزشیابی دانشجویان مقطع کارشناسی از این روش به شیوه آزمون چند گزینه‌ای با استفاده از سؤال‌های تصادفی و مدت زمان محدود برای هر سؤال استفاده شود.
چگونگی ساخت آزمون در سامانه آموزش مجازی دانشگاه از طریق برگزاری کارگاه در هفته آموزش، ارائه فیلم کارگاه و راهنمای استفاده از این سامانه در اختیار استادان قرار می‌گیرد".
آزمون پایانی در خانه (کتاب باز)
دانشگاه علامه تاکید کرد: "به تشخیص استاد درس و طرح سؤال‌های تشریحی و تحلیلی باز پاسخ، می‌توان آموخته‌ها و خلاقیت دانشجویان را با ارائه سؤال‌ها به آنها و دریافت پاسخ‌ها در مهلت مشخص سنجید. کاربرد این روش مستلزم نگهداری مستندات مربوط به پاسخ دانشجویان به سؤال‌های امتحان است. در کنار این روش به تشخیص استاد می‌توان از آزمون شفاهی برخط بین استاد و دانشجو با ذکر پروتکل آزمون از سوی استاد، مانند مهلت پاسخگویی به هر سؤال استفاده کرد.
آزمون کیفی مبتنی بر فعالیت‌های پژوهشی و کارپوشه به همراه مستندات
همچنین متناسب با اهداف دروس، امکان تعریف و واگذاری پروژه‌هایی وجود دارد که برای اجرای آنها لزومی به خارج شدن دانشجو از منزل نیست و در شرایط کنونی قابلیت اجرا دارند. در این صورت می‌توان بخشی از نمره را به تحویل پروژه‌های پژوهشی و کارپوشه مبتنی بر مستنداتی از قبیل حضور و فعالیت دانشجو در کلاس و مشارکت در بحث‌ها، پرسش و پاسخ‌های شفاهی، حل تمرین‌ها، ارائه انواع تکالیف، آزمونک (کوئیز)، انجام پروژه‌های کلاسی، چکیده‌نویسی، خلاصه کردن، سخنرانی و ارائه مقاله کلاسی به صورت برخط که انجام آنها در شرایط جاری امکانپذیر است، تخصیص داد.
استفاده از این شیوه در سنجش دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی پیشنهاد می‌شود. چنانچه برخی از استادان در سنوات گذشته تمامی نمره آزمون را به ارائه پروژه اختصاص داده‌اند، حفظ این رویه در نیمسال جاری بلامانع است."
زمان برگزاری امتحانات پایانی
طبق اعلام دانشگاه علامه طباطبایی، امتحانات نهایی پایان ترم از تاریخ ۷ تیر ماه تا ۱۸ تیرماه ۹۹ برگزار خواهد شد. برگزاری کلاس‌ها در این تاریخ محدودیتی ندارد. بازه ثبت نمرات از تاریخ شروع امتحانات تا ۳۰ شهریور ماه برای تمامی مقاطع فعال خواهد بود و ضرورت دارد استادان بازه زمانی هفت روز برای پاسخگویی به اعتراض‌های دانشجویان و ثبت نهایی نمرات را رعایت کنند.
ارزشیابی ترکیبی
ضروری است ارزشیابی دانشجو به صورت ترکیبی از روش‌های فوق انجام شود تا تصویر روشن‌تری از کیفیت یادگیری دانشجویان در اختیار استاد قرار گیرد و مستندات مربوط به امتحان یا کارپوشه تحویل داده‌شده نگهداری شود.
استفاده از قابلیت‌های مؤثر بخش آزمون‌ساز سامانه آموزش مجازی دانشگاه مانند تنظیم ارائه سؤالات به صورت تک به تک و تصادفی و با زمان محدود پاسخگویی، به منظور حفظ سلامت آزمون ضرورت دارد. استاد هر درس مرجع ارزیابی دانشجو در آن درس است و لازم است در زمان برگزاری امتحان در دسترس باشد.
غیبت در امتحان نهایی
دانشگاه علامه تاکید کرد: دانشجویانی که به دلایل موجه امکان شرکت در آزمون را پیدا نمی‌کنند، پس از ارائه و بررسی مستندات در کمسیون‌های مربوطه و موجه تشخیص دادن غیبت در امتحان، متعاقباً فرصتی جهت برگزاری امتحان، به همان شیوه که قبلاً برگزار شده است، برای ایشان در نظر گرفته و اعلام خواهد شد.
دانشگاه خوارزمی
در ادامه دانشگاه خوارزمی نیز در تشریح برنامه آموزشی و امتحانات نیمسال تحصیلی جاری تاکید کرد: دروس عملی، کارگاهی و آزمایشگاهی برای دانشجویان غیر ترم آخر با صلاح دید دانشکده، به صورت وضعیت ناتمام اعلام شده و در نیمسال بعد بدون محاسبه در سقف واحدهای دانشجو، ارائه شود. بدیهی است بخش نظری دروس نظری – عملی به صورت الکترونیکی ارائه می‌شود.
درس‌های سرویسی عملی دانشکده‌ها (تربیت بدنی و آزمایشگاه‌ها و ...) با هماهنگی دانشکده‌های مربوطه بررسی و برای دانشجویان ترم آخر با صلاح دید گروه و دانشکده به طرق مختلف برنامه‌ریزی شود و برای سایر دانشجویان حذف و در نیمسال آتی ارائه شود.
