به گزارش آرانیوز-اختصاصی(حوزه استانها/استان بوشهر شهرستان دشتستان)،حضور در گلزار شهدا و تجدید میثاق با شهدا و آرمان‌های شهدایی شهرستان دشتستان، دیدار با خانواده شهدا،دیدار با لعمان زاده سرپرست فرمانداری دشتستان و بخشدار مرکزی از سفر یک روز مدیرمسئول و هیات مدیره و تصویربرداران پایگاه خبری و تحلیلی آرانیوز حوزه استانها به استان بوشهر شهرستان دشتستان و دیدار چهره به چهره با مردم غیور و ولایتمدار( شهرستان دشتستان) دیدار با دهیاران و برخی مسئولین شهرستان) از برنامه های سفر یک روز این تیم به استان بوشهر شهرستان دشتستان می باشدمی باشد.
شهرستان دشتستان از نظر جمعیت و مساحت بزرگترین شهرستان استان بوشهر می‌باشد. حدود ۳۱۰٬۰۰۰ نفر جمعیت را داراست و وسعت آن ۳۷۱٫۶ کیلومتر مربع است که شهرستان از ۶بخش و ۱۲دهستان دارای ۸ شهر و ۱۹۲ روستا تشکیل شده‌است.
شهرستان دشتستان نه فقط از جهات اقتصادي تجاري صنعتي،حمل و نقل،كشاورزي ،سياسي و نظامي و نيز منابع طبيعي قابل توجه بوده و از اهميت ويژه اي برخوردار است بلكه از نقطه نظر تاريخي ،تمدني و نيز باستان شناختي بسيار اهميت داشته و قابل بررسي مي باشد.
دشتستان يعني نام و عنوان عمومي اين منطقه ،خود به تنهايي بيانگر تاريخي كهن و تمدني معتبر و با سابقه است. عنوان و واژه دشتستان كه از حدود قرن هشتم هجري (پانزدهم ميلاد)[ وارد منابع تاريخي و جغرافيايي ايران شده ،يكي از اسامي جديد اين منطقه است در حالي كه پيش از آن اسامي و عناوين ديگري بر اين منطقه اطلاق مي شده است.« ايراهستان» نام و عنوان عمومي اين ناحيه در دوران ايران باستان بوده كه به معناي «سرزمين ساحلي» مي باشد.در دوران پادشاهي ساسانيان(قرن سوم تا هفتم ميلادي) اين منطقه جزء ناحيه يا استان «اردشير خوره» بوده است.در همين دوره نام فرعي اين منطقه «دشتگان» بوده كه بعدها در منابع تاريخي و جغرافيايي مسلمانان معرب آن يعني «دستقان» به كار رفته است و همان گونه كه پيشتر اشاره شد از حدود قرن هشتم هجري عنوان دشتستان و بعضاً « گرمسيرات » به اين منطقه اطلاق گرديده است . شهر برازجان كه پس از بندر بوشهر ، بزرگترين و معتبرترين مركز شهري استان به شمار مي رود ، مركز اين منطقه بوده و از سابقه تاريخي و تمدني كهني برخوردار است كه ريشه آن به دوران پيش از تاريخ ( pre-historic )نيز مي رسد . نام و عنوان اين شهر نيز خود نشانه ديگري از قدمت و تاريخ كهن اين مركز شهري محسوب مي شود . درباره معنا و مفهوم نام اين شهر يعني «برازجان» نظرات گوناگوني ارائه شده است . برخي نظرات ، برازجان را يك واژه و اصطلاح متعلق به پهلوي ساساني دانسته و آن را به معناي مكان بزرگان و يا بلندمرتبگان قلمداد كرده اند . اين دسته بر اين نظر هستند كه ، براز = Boraz در زبان پهلوي ساساني به معناي بلند و رفيع مي باشد و چون اين واژه با پسوند جان كه معرب {گان} مي باشد ، تركيب يافته ، معناي مكان بزرگان را پيدا نموده است زيرا پسوند جان اسم مكان است . برخي ديگر نيز ، برازجان را به معناي محلي نور و روشنايي دانسته اند . آن ها بر اين باورند كه پسوند «جان » كه اسم مكان است با براز تركيب يافته و اسم برازجان را به وجود آورده است و البته در اين نظر ، براز = Boraz به معناي نور و روشنايي به كار رفته است . بدون ترديد ، برازجان يك نام و عنوان كهن و تاريخي است كه ريشه در دوران قبل از اسلام ايران داشته و برگرفته از زبان پهلوي ساساني مي باشد و به تنهايي نشان دهنده تاريخ تمدن كهن اين منطقه به شمارمي رود.
در اين شهر، نشانه هاي متعددي از تاريخ كهن و باستاني به چشم مي خورد . آثار باستاني متعلق به دوران هخامنشيان كه از قرن ششم تا چهارم قبل از ميلاد مسيح بر ايران و بخش اعظمي از خاورميانه حكمراني داشته اند ، در كاوش هاي باستان شناختي در دهه هاي اخير در اين شهر به دست آمده كه نشان از توجه پادشاهان و حاكمان هخامنشي به اين منطقه دارد . كاخ متعلق به كورش كبير بنيان گذار هخامنشيان در كنار آثار باستاني ديگر از اين دوره ، جايگاه و اهميت اين ناحيه را در دوران پادشاهي هخامنشيان نشان ميدهد . در دوران ساساني نيز اين منطقه از جمله نواحي مهم و مورد توجه به شمار مي رفت . آثار باقي مانده از دوران ساساني در اين منطقه ، بيانگر اهميت و جايگاه تجاري – سياسي و نيز رشد و تكامل شهر نشيني در اين ناحيه به شمار مي رود . شهر توز يا (توج ) كه امروزه آثار و بقاياي آن در شهرستان دشتستان (حد فاصل بخش سعد آباد و شبانكاره) قرار دارد ، يكي از مراكز شهري – صنعتي و تجاري مهم ايران و مناطق ساحلي خليج فارس در دوران ساسانيان و قرون نخستين اسلامي بوده كه حتي تا دوران حكومت آل بويه (ديلميان) نيز حيات و فعاليت خود را حفظ نموده است . بر اساس گزارشهاي مورخين و جغرافي دانان مسلمان ، شهر توز منسوب است به اردشير بابكان ( اوايل قرن سوم ميلادي ) بنيانگذار دولت ساساني .
پارچه گلدوزي شده اين شهر كه به پارچه توزي مشهور بود از جمله محصولات هنري و صنعتي اين شهر به شمار مي رفت و از شهرت خاصي برخوردار بود به طوري كه در شاهنامه فردوسي هم مورد اشاره قرار گرفته و نيز در خلال جنگ هاي صليبي از جهان اسلام به اروپا انتقال يافته و مورد استقبال علافه مندان اروپايي قرار گرفته است . از سكه هاي ضرب شده در اين شهر نيز سكه هاي متعلق به دوره آل بويه يا ديلميان در دست مي باشد . در شهر برازجان و اطراف آن علاوه بر آثار برجاي مانده از دوران باستان و قرون ميانه تاريخ ايران ، آثار و ابنيه بر جاي مانده از قرون اخير و تاريخ معاصر ايران نيز وجود دارد . و از نقطه نظر تاريخي و معماري از ارزش و اهميت خاصي برخوردار است . در دوران معاصر و جديد نيز منطقه دشتستان و به ويژه شهر برازجان و مناطقي همچون سعد آباد و شبانكاره نقش بسيار فعال و حساسي در تحولات تاريخي جنوب كشور ايفا نموده است . جايگاه دشتستان و به ويژه شهر برازجان به عنوان مركز مبارزات ضد استعماري مردم جنوب كشور در خلال جنگ جهاني اول ( 1917- 1914 م )[ و مقاومت مردم اين منطقه در برابر حملات و هجوم هاي ارتش اشغالگر انگلستان از جمله نقاط برجسته تاريخ اين منطقه در دوران معاصر به شمار مي رود .
ظهور افراد مبارز و وطن دوستي همچون غضنفرالسلطنه برازجاني به همراه ظهور افراد دانشمند و تحصيل كرده كه پيشتاز فرهنگ جديد و آموزش و پرورش نوين در جنوب ايران شده و مدرسه سعادت بوشهر را اداره كردند ، از جمله نشانه هاي حيات و كوشش مردم اين منطقه و جايگاه برجسته آن ها در تاريخ جنوب ايران و بلكه تاريخ ايران به شمار مي رود . از سوي ديگر دشتستان در تاريخ ادبيات ايران نيز از جايگاه خاصي برخوردار است و سبك و شعر مشهور به فايز دشتستاني حاكي از غناي فرهنگي ادبي اين ناحيه كهن و تاريخي مي باشد .
